จัดทำขึ้นเพื่อทบทวนความรู้เรื่อง Eschar สำหรับเตรียมสอบ #NL1 #NL2 #NL3 #MEQ
ตัวอย่างโจทย์เตรียมสอบ : https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=pfbid02c5pkHTcGx65XkwxFerzbBwSKFy2ognsesw1L1ZrGwvVVjhXSBVRQtX8o6gbNmgN5l&id=61572684569200
แนวโจทย์อื่นๆ : https://thekeytutor.com/all-course/
What is an Eschar?
An eschar is a black, necrotic skin lesion resulting from:
- Infections: (e.g., scrub typhus, anthrax, rickettsialpox)
- Arthropod bites: (e.g., ticks, mites, fleas)
- Burns or trauma
Differential Diagnosis
A. Scrub Typhus vs. Cutaneous Anthrax
B. Other Causes
- Rickettsialpox: Vesicular rash with eschar (urban areas, mouse mites)
- Tularemia: Ulceroglandular form with tick exposure
Diagnostic
ประวัติ
ประวัติอาการปัจจุบัน (Present Illness):
• ลักษณะของไข้: เริ่มเป็นเมื่อใด ไข้สูงหรือต่ำ เป็นตลอดเวลาหรือเป็น ๆ หาย ๆ
• อาการร่วมอื่น ๆ: ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ปวดข้อ มีผื่น ปวดท้อง ถ่ายเหลว ไอ เจ็บคอ
• มีอาการหนาวสั่น เหงื่อออกกลางคืน หรือไม่
• มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน หรือเบื่ออาหารหรือไม่
ประวัติเสี่ยงต่อโรคติดเชื้อจากสัตว์หรือแมลง (Epidemiological History):
• การเดินทางไปยังพื้นที่เสี่ยง (เช่น ภาคเหนือ/ตะวันออกเฉียงเหนือ หรือพื้นที่ป่าเขา)
• กิจกรรมกลางแจ้ง เช่น ไปไร่ ไปสวน ไปทุ่งนา นอนในป่า หรือเดินลุยน้ำ
• อาชีพ: เช่น ทำการเกษตร, เจ้าหน้าที่ป่าไม้, ทหาร, หรืออาชีพที่ต้องทำงานกลางแจ้ง
• สัมผัสสัตว์หรือแมลง: สัตว์ฟันแทะ (หนู), สัตว์เลี้ยง, หรือถูกเห็บ/หมัดกัด
• มีผู้ใกล้ชิดมีอาการคล้ายกันหรือไม่
ประวัติทั่วไป:
• โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง , ยาที่ใช้ก่อนหน้านี้
• การได้รับวัคซีน
การตรวจร่างกาย :
- จำนวน lesion
- Lymph node palpation
Essential Tests
- PCR : Gold standard for scrub typhus & anthrax.
- Gram stain & culture: (Anthrax shows Gram+ rods with “medusa head” colonies).
- Serology (IFA/ELISA): Detects antibodies (for Rickettsial diseases).
CXR: If pulmonary anthrax suspected (widened mediastinum
Treatment Guidelines
A. Scrub Typhus
- First-line: Doxycycline 100 mg BID x 7-15 days.
- Alternative: Azithromycin (สำหรับกรณีดื้อยา Doxycycline ในประเทศไทย)
B. Cutaneous Anthrax
ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ https://www.cdc.gov/anthrax/hcp/clinical-overview/index.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fanthrax%2Fhcp%2Fantibiotics%2Findex.html
Key Point
Anthrax :
- Eschar: แผลมีขนาดใหญ่ (1-3 ซม.) สีดำสนิท (jet-black) และที่สำคัญคือ ไม่ปวด มักมีอาการบวมรอบๆ (non-pitting edema) หากพบ Eschar ที่ไม่เจ็บปวดและบวม ควรสงสัย Anthrax โดยเฉพาะถ้ามีประวัติสัมผัสซากสัตว์หรืออยู่ในพื้นที่เสี่ยง
- Rapid progression to shock in pulmonary cases
Scrub Typhus Pitfalls :
- Eschar : มักเป็น Eschar เดี่ยวๆ ขนาดเล็ก (3-10 มม.) มีขอบแดง tender ร่วมกับมีไข้สูง ผื่น และต่อมน้ำเหลืองโต มักพบในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก
- Only 40-50% of patients develop eschar/rash in non-endemic areas
- Doxycycline resistance in Thailand
Prevention & Patient Counseling
# For Anthrax
การใช้ยา Ciprofloxacin:
- รับประทานยาให้ครบตามแพทย์สั่ง (500 mg BID x 7 วัน)
- ห้ามหยุดยาเองแม้ว่าอาการจะดีขึ้น เพื่อป้องกันการดื้อยาและโรคกลับมาเป็นซ้ำ
การดูแลบาดแผล: ทำความสะอาดแผลด้วยน้ำสะอาดและสบู่ เปลี่ยนผ้าปิดแผลสม่ำเสมอ และห้ามบีบ/แกะเกาแผล
สัญญาณเตือน: หากแผลบวมขึ้น มีหนอง กลิ่นเหม็น หรือสีคล้ำขึ้นผิดปกติ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
สุขอนามัยส่วนบุคคล: ล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะหลังสัมผัสสัตว์หรือวัตถุที่อาจปนเปื้อน หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
การป้องกันโรค Anthrax:
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสซากสัตว์: โดยเฉพาะสัตว์เคี้ยวเอื้องที่ป่วยตาย
- สวมอุปกรณ์ป้องกัน (PPE): ถุงมือ หน้ากาก เมื่อทำงานในพื้นที่เสี่ยงสูง
- Post-exposure prophylaxis: พิจารณา Ciprofloxacin/Doxycycline เป็นเวลา 60 วัน หลังสัมผัสเชื้อ
- เลือกซื้อเนื้อสัตว์จากแหล่งที่เชื่อถือได้ และปรุงสุกทั่วถึง
# For Scrub Typhus
- สวมเสื้อผ้าที่ผ่านการชุบ Permethrin เมื่ออยู่ในพื้นที่เสี่ยง (ป่า พุ่มไม้)